تنها ماده ای که به سه حالت جامد، مایع و بخار در طبیعت وجود دارد آب است. آب برای نوشیدن باید از لحاظ تمیزی و بهداشتی مناسب باشد، میزان استفاده آب بهداشتی برای هر فرد بالغ 2 تا 8 لیوان در روز می باشد(نوشیدن آب کافی برای سلامت پوست و بدن لازم بوده و باعث عملکرد صحیح اعضای بدن میشود)، شاید جالب باشد که بدانید بدن آقایان بیشتر از خانم ها در طول روز به آب نیاز دارد.
کاهش آب بدن باعث تعرق زیاد، اسهال و استفراق و… می شود
آب قابل شرب چیست؟
آب قابل شرب، آبی است که فاقد مواد آلاینده مضر بوده و برای مصرف انسانها ایمن است. این نوع آب باید از لحاظ شیمیایی و بیولوژیکی پاک باشد تا هیچ گونه تهدیدی برای سلامت نداشته باشد. برای اینکه آب قابل شرب باشد، باید فاکتورهای مختلفی در آن رعایت شود که در ادامه به مهمترین آنها میپردازیم.
در نگاه اول آبی قابل آشامیدن است که صاف، زلال ، بی رنگ ، بی بو و دارای شرایط زیر باشد:
الف – آلوده به میکروب ها و ویروس های بیماری زا نباشد.
ب – مواد سمی و مسموم داخل آب نباشد.
ج – مواد معدنی و آلی موجود در آب برای بدن انسان مضر نباشد.
آب در طبیعت از طریق رودخانه و دریاها، آبهای زیرزمینی مانند چشمه ، چاه و قنات تامین میشود که بیشتر این آب ها جهت استفاده مستقیم برای آشامیدن مناسب نمی باشد و باید پیش از استفاده آن را تصفیه نمود. برای تصفیه نمودن آب نیاز است ابتدا عوامل آلوده کننده آب را شناسایی نماییم که در زیر به آن اشاره کرده ایم.
« قیمت و خرید آب شیرین کن صنعتی »
ویژگیهای آب قابل شرب
- پاکیزگی و عدم وجود آلایندهها
آب قابل شرب باید عاری از هرگونه آلودگی شیمیایی و بیولوژیکی باشد. مواد شیمیایی مانند آرسنیک، سرب، فلزات سنگین و سموم کشاورزی میتوانند باعث ایجاد مشکلات جدی در سلامت انسان شوند. به همین دلیل، نظارت دقیق بر منابع آب و تصفیه آنها ضروری است. - pH مناسب
یکی از ویژگیهای آب قابل شرب، میزان pH آن است. آب با pH مناسب معمولاً بین 6.5 تا 8.5 قرار دارد. آب با pH پایینتر یا بالاتر از این مقدار میتواند باعث مشکلاتی مانند طعم ناخوشایند یا حتی مشکلات گوارشی شود. بنابراین، حفظ تعادل pH در آب شرب برای مصرف انسانها ضروری است. - محتوای مواد معدنی
آب شرب باید حاوی مقدار مناسبی از مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و سدیم باشد. این مواد نه تنها برای طعم و مزه آب اهمیت دارند، بلکه برای حفظ سلامتی بدن و عملکرد صحیح آن ضروری هستند. بنابراین، آب نباید فاقد مواد معدنی باشد، اما این مواد باید در حد مجاز و بیضرر باشند. - عدم وجود میکروارگانیسمها
آب قابل شرب باید عاری از میکروبها و عوامل بیماریزا مانند باکتریها، ویروسها و انگلها باشد. این میکروارگانیسمها میتوانند باعث ایجاد بیماریهای جدی مانند اسهال، بیماریهای گوارشی و حتی مسمومیتهای جدی شوند. برای اطمینان از سلامت آب، باید آن را از نظر میکروبیولوژیکی بررسی کرد. - طعم و بوی مطلوب
آب شرب باید طعم و بوی مناسبی داشته باشد. وجود طعمهای ناخوشایند مانند طعم کلر یا بوی نامطبوع میتواند نشانهای از آلودگی آب باشد. بنابراین، آب باید به گونهای باشد که بتوان آن را با راحتی نوشید و از آن لذت برد.
ناخالصی ها و آلودگی های متداول آب
باید این را در نظر گرفت که آب صددرصد بهداشتی و سالم در طبیعت یافت نمیشود. در آب ممکن است ناخالصی و آلودگی های زیر دیده شود البته باید بدانیم که عوامل آلوده کننده آب بسیار می باشد و در اینجا ما قصد ذکر تمامی آن ها را نداریم و به مهمترین و شایع ترین عوامل آلوده کننده آب اشاره خواهیم کرد.
– گازهایی مانند دی اکسید کرن ( Co2 ) ، ازت و…
– مواد معدنی موجود در آب شامل انواع فلزات (روی، آهن، منگنز، مس، روی، کرم و..)
– مواد آلی موجود در آب مانند ترکیبات شیمیمایی دارای کربن
– مواد جامد معلق در آب مانند زباله ها
– مواد زنده در آب مانند باکتری ها و قارچ ها
مواد آلی و معدنی موجود در آب تا حدی برای بدن لازم بوده و آب را خوش بو و گوارا می کند. ولی وجود بیش از حد این مواد در آب بخصوص کلسیم ،منیزیم ، آهن و مس باعث سختی آب شده و در طولانی مدت باعث ایجاد بیماری های مختلف از جمله بیماری سنگ کلیه و نیز بیماری های قلبی عروقی میشود.
همچنین آلودگی های زیادی از طریق فاضلاب بیمارستان، کلینیک ها، مدفوع، ادرار و استحمام وارد آب میشودکه برای بدن انسان مضر می باشد و باید پیش از استفاده آن ها را از آب جدا نمود در ادامه به روش های جدا سازی آلاینده ها از آب یا همان تصفیه آب اشاره می نمایید.
با جوشاندن آب می توان تاحدی میکروب های آب را از بین برد ولی برای حذف نیترات از آب آشامیدنی این روش کاربرد ندارد (برای آشنایی بیشتر با آلایندگی نیترات و نیتریت مقاله مضرات نیترات و نیتریت را مطالعه بفرمایید) و امروزه برای حذف کامل آلاینده های آب از روش های نوین تصفیه آب (اسمز معکوسRO) استفاده می شود.
« قیمت و خرید آب شیرین کن کشاورزی »
تأثیرات منفی آب غیرقابل شرب بر سلامت
اگر آب شرب به درستی تصفیه نشده باشد یا کیفیت آن پایین باشد، میتواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت انسانها داشته باشد. در اینجا به برخی از مهمترین مشکلات ناشی از مصرف آب غیرقابل شرب اشاره میکنیم:
- بیماریهای گوارشی
آب آلوده میتواند حاوی باکتریها و ویروسهای بیماریزا باشد که باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال، استفراغ و مشکلات رودهای میشود. این بیماریها میتوانند به سرعت گسترش پیدا کنند و حتی به مشکلات جدیتری مانند دهیدراسیون و ضعف سیستم ایمنی منجر شوند. - بیماریهای پوستی
آب آلوده به مواد شیمیایی یا باکتریها میتواند باعث بروز مشکلات پوستی شود. تماس مداوم با چنین آبی میتواند موجب خشکی پوست، التهاب، آکنه و دیگر اختلالات پوستی گردد. - مسائل تنفسی
در برخی موارد، آب آلوده میتواند با مواد شیمیایی مانند کلر یا ترکیبات دیگر آلوده شود که در هوا پخش شده و باعث مشکلات تنفسی میشوند. این موضوع میتواند به ویژه برای افرادی که دچار مشکلات تنفسی مانند آسم هستند، خطرناک باشد. - مشکلات قلبی و عروقی
وجود فلزات سنگین مانند سرب و آرسنیک در آب میتواند باعث مشکلات قلبی و عروقی شود. این مواد میتوانند با ایجاد رسوبات در رگهای خونی، جریان خون را مختل کنند و منجر به افزایش فشار خون و مشکلات قلبی شوند.
سالم سازی آب شرب
آبی که برای آشامیدن در نظر گرفته اید را لزوما باید پیش از نوشیدن تصفیه نمود، به خاطر وجود ذرات با ابعاد مختلف باید طی چندین روش و مرحله این کار انجام شود البته برای تصفیه آب از روش های مختلف استفاده می شود که در اینجا به صورت خلاصه به آن اشاره می نماییم.
استفاده از سند فیلتر یا فیلتر شنی (Sand Filter) برای جداسازی مواد جامد معلق در آب:
این فیلترها به منظور حذف ذرات بزرگتر مانند گل و لای، شن و ماسه از آب استفاده میشوند. در حالی که این فیلترها قادر به حذف مواد شیمیایی یا میکروبی نیستند، اما برای تصفیه اولیه آب بسیار مفید هستند.
استفاده از کربن فعال یا کربن اکتیو (Active Carbon) برای حذف رنگ، بو و طعم نامطلوب از آب:
فیلتر کربن فعال به طور مؤثری میتواند کلر، مواد شیمیایی معطر، طعمهای ناخوشایند و برخی مواد آلاینده دیگر را از آب حذف کند. این فیلتر در بسیاری از دستگاههای تصفیه آب خانگی استفاده میشود.
از فیلتر کارتریج برای حذف ذرات کوچکتر از 1میکرون استفاده می شود:
این فیلترها از مواد مختلف مانند پلیپروپیلن، کربن فعال، یا الیاف میکروفیبر ساخته میشوند و برای تصفیه آب از آلایندهها و مواد مضر بهکار میروند. فیلترهای کارتریج معمولاً بهطور مؤثر میتوانند ذرات تا اندازه 1 میکرون یا حتی کوچکتر را از آب جدا کنند. این امر بهویژه برای افرادی که در مناطق با آب آلوده به باکتریها، ویروسها و آلایندههای ریز زندگی میکنند، بسیار مفید است.
استفاده از روش اسمز معکوس (RO) برای حذف ذرات تا یک هزارم میکرون
سیستم اسمز معکوس یکی از بهترین روشها برای تصفیه آب و حذف مواد آلاینده است. این سیستم قادر است تا 99 درصد آلایندهها را از آب حذف کند و آب با کیفیت بالا را فراهم کند. به همین دلیل، بسیاری از سیستمهای تصفیه آب خانگی و صنعتی از این فناوری استفاده میکنند.
استفاده از اشعه ماورای بنفش (UV):
اشعه UV به میکروبها آسیب میزند و ساختار ژنتیکی آنها را مختل میکند، بهطوریکه دیگر قادر به تکثیر و آلوده کردن بدن انسان نخواهند بود. در روش UV هیچگونه ماده شیمیایی به آب اضافه نمیشود. این ویژگی برای کسانی که به دنبال آب تصفیهشده طبیعی و بدون افزودنی هستند، بسیار مناسب است.
سیستم ازن زنی برای حذف میکروب ها:
سیستمهای ازن زنی با تولید گاز ازن در آب، قادر به حذف میکروبها و پاتوژنها هستند. ازن بهطور مستقیم به دیوارههای سلولی میکروبها حمله کرده و آنها را نابود میکند. همچنین ازن میتواند با سایر آلایندهها واکنش نشان دهد و آنها را به ترکیبات بیضرر تبدیل کند.
سخن پایانی
آب قابل شرب ویژگیهای خاصی دارد که باید در انتخاب و مصرف آن دقت شود. از جمله ویژگیهایی چون پاکیزگی، pH مناسب، محتوای مواد معدنی و عدم وجود میکروارگانیسمها که برای حفظ سلامتی انسان ضروری هستند. با استفاده از روشهای تصفیه آب مناسب و انتخاب آب سالم میتوان از مشکلات ناشی از مصرف آب آلوده جلوگیری کرد. بنابراین، برای سلامت خود و خانوادهتان، همیشه از آب شرب با کیفیت استفاده کنید.