سیستم سپتیک یکی از چیزهایی است که به فرایند انتقال فاضلاب کمک می‌کند. مناطق مسکونی نزدیک به شهر از سیستم فاضلاب شهری و عمومی استفاده می‌کنند؛ اما مناطق مسکونی دور از شهر چه؟ برای حل کردن این موضوع در این مناطق نیز از سیستم سپتیک فاضلاب استفاده می‌شود.
در این مطلب به بررسی این موضوع که سیستم سپتیک چیست و چه مزایا و معایبی دارد، می‌پردازیم.
با ما همراه باشید.
سپتیک فاضلاب چیست؟
هر منطقه مسکونی باید فاضلاب داشته باشد و حتماً برای آن تصفیه فاضلاب انجام شود. یکی از روش‌های مدیریت و انتقال فاضلاب خانگی استفاده از سپتیک است که یک سیستم تصفیه فاضلاب زیرزمینی محسوب می‌شود. این سیستم، فاضلاب بخش‌های مختلفی مانند حمام، آشپزخانه یا لباسشویی را تصفیه می‌کند.
سپتیک فاضلاب خانگی برای مدیریت فاضلاب مناطق روستایی و دور از شهر بسیار مناسب است.
انواع سپتیک تانک
سپتیک تانک فاضلاب از دسته سیستم‌هایی است که انواع مختلفی دارد که با توجه شرایط محیطی مختلف میتوان از آن‌ها استفاده کرد.
مهم‌ترین انواع سیستم سپتیک عبارت‌اند از موارد زیر:
- سپتیک تانک بتنی
سپتیک بتنی همان‌طور که از نام آن پیداست از بتن ساخته شده است و دوام بالایی دارد؛ اما باید گفت به‌مرورزمان دوام خود را از دست داده و با اولین ترک‌خوردگی، فاضلاب را به محیط پیرامون انتقال می‌دهد.
- سپتیک تانک فولادی
سپتیک فولادی از جنس فولاد ساخته شده است. عمر مفید این سپتیک‌ها 25 سال است و در انواع شرایط آب و هوایی قابل استفاده است. البته در مورد سپتیک‌های فولادی نیز باید گفت که به مرور زمان می‌توانند دچار ترک خوردگی شوند.
- سپتیک تانک فایبرگلاس
سپتیک فایبرگلاس در مقایسه با دو سپتیک قبلی منسجم‌تر، باکیفیت‌تر و مقاوم‌تر است و در انواع شرایط مانند رطوبت، حرکت زمین، اشعه‌های ماورا بنفش، واکنش‌های شیمیایی و … مقاومت دارد.
- سپتیک تانک پلاستیکی
از دیگر انواع سپتیک‌ها سپتیک پلاستیکی است. این نوع سپتیک در برابر شرایط محیطی، واکنش‌های شیمیایی و … بسیار مقاوم است.
- سپتیک تانک آجری
سپتیک آجری با استفاده از مصالح ساختمانی مانند آجر، بلوک، سیمان، سنگ و… ساخته می‌شود. باید گفت مقاومت این نوع سپتیک بسیار کم است و امکان نشت و ترک در دیواره و کف وجود دارد. از دیگر نکات در مورد سپتیک آجری نیز این است که قابلت حمل و جابه‌جایی ندارد.
کارکردهای سپتیک و اجزای تشکیل دهنده آن
شاید برایتان این سوال وجود داشته باشد که اساساً سپتیک‌ها چطور کار می‌کنند و از چه اجزایی تشکیل شده‌اند؟
در ادامه هر دو این موضوعات را بررسی می‌کنیم.
نحوه کارکرد سیستم سپتیک
تمامی فاضلاب ساختمان از طریق لوله وارد سپتیک می‌شود. مخزن سپتیک فاضلاب در زیر زمین دفن می‌شود. در این مخزن فاضلاب آن‌قدر می‌ماند تا ته‌نشین شود و مواد شناور نیز معلق بماند. سپس پساب مایع از مخزن به داخل میدان تخلیه خارج می‌شود، باید میدان تخلیه منطقه‌ای کم‌عمق، پوشیده و پر از خاک غیراشباع شده باشد. در نهایت، باکتری‌ها، ویروس‌ها و مواد مغذی مضر با نفوذ فاضلاب به داخل خاک تجزیه شده و از بین می‌روند و مابقی آب وارد چرخه‌ی آب‌های زیر زمینی می‌شود.
با استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب می‌توانید انواع فاضلاب‌های خانگی و صنعتی را به‌راحتی تصفیه کنید.
اجزای سپتیک چیست؟
- سیستم ورودی فاضلاب
- مخزن اولیه سپتیک تانک
- دیوار جداکننده
- مخزن تصفیه‌کننده
- سیستم تهویه
- سیستم خروجی فاضلاب
انواع سیستم های سپتیک
سیستم‌های سپتیک به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند که انتخاب نوع آن بستگی به نیاز، شرایط محیطی و حجم فاضلاب دارد. در اینجا به معرفی انواع مختلف این سیستم‌ها پرداخته‌ایم:
- سیستم سپتیک خانگی (Residential Septic Systems): این سیستم‌ها معمولاً در خانه‌های تک‌خانوار یا گروهی از خانه‌ها در مناطق دور از شبکه فاضلاب شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سیستم‌ها معمولاً برای مصارف خانگی مناسب هستند و به‌طور معمول ظرفیت‌های متوسطی دارند.
- سیستم سپتیک صنعتی (Commercial Septic Systems): در این نوع سیستم‌ها که برای مراکز تجاری، کارخانه‌ها و سایر نهادهای بزرگ طراحی شده‌اند، ظرفیت بالاتری برای تصفیه فاضلاب وجود دارد. این سیستم‌ها معمولاً پیچیده‌تر و گسترده‌تر از سیستم‌های خانگی هستند و می‌توانند حجم بالاتری از فاضلاب را تصفیه کنند.
- سیستم‌های هوادهی (Aerobic Septic Systems): در این سیستم‌ها، از هوادهی برای تسریع فرآیند تصفیه استفاده می‌شود. این سیستم‌ها معمولاً در مناطقی با سطح آب زیرزمینی بالا یا خاک‌های غیرقابل نفوذ استفاده می‌شوند. سیستم‌های هوادهی باعث می‌شوند که فرآیند تجزیه مواد آلی سریع‌تر انجام شود.
- سیستم‌های ساخته شده از پلی‌اتیلن یا فایبرگلاس: این نوع سیستم‌ها در مقایسه با سیستم‌های بتنی سبک‌تر هستند و نصب آن‌ها سریع‌تر انجام می‌شود. آن‌ها معمولاً برای کاربردهای خانگی و کوچک مناسب هستند.
چطور سیستم سپتیک را بهتر نگهداری کنیم؟
برای اینکه طول عمر مفید سیستم سپتیک فاضلاب را افزایش دهید بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:
- تخلیه و بررسی منظم و مرتب سپتیک: تانک سپتیک یک حجم مشخص دارد، بنابراین مهم است که در زمان مشخص تخلیه کرد.
- مراقبت از سیستم تخلیه: سیستم تخلیه باید از انسداد و گرفتگی به‌دور باشد. مراقبت از لوله‌های تخلیه و جلوگیری از ورود مواد زائد به سیستم میتواند عمر سیستم را افزایش دهد.
- مصرف اصولی آب: از آن‌جایی که خاک زیر سیستم باید تمام آب مورد استفاده در خانه را جذب کند، آب خیلی زیاد میتواند در فرایند جداسازی لجن و مواد دیگر اختلال ایجاد کند.
- به حداقل رساندن دفع مواد زائد جامد: از آن جایی که بسیاری از مواد تجزیه‌ناپذیر هستند و در مخزن سپتیک جمع می‌شوند بهتر است دفع مواد جامدی که زائد هستند را به حداقل برسانید.
- دور نگهداشتن مواد شیمیایی از سپتیک: مواد شیمیایی خانگی مانند بازکننده لوله‌ها، رنگ، سموم دفع آفات، مواد شیمیایی عکاسی، روغن ترمز، بنزین و روغن موتور برای سپتیک مضر است.
- اجتناب از ورود مواد غیر قابل تجزیه: مواد مانند روغن، چربی، پلاستیک و مواد شیمیایی نباید وارد سیستم سپتیک شوند، زیرا می‌توانند عملکرد سیستم را به خطر بیندازند و فرآیند تصفیه را کند کنند.
مزایا و معایب سپتیک تانک
هر سیستمی مزایا و معایب خودش را دارد. در مورد سپتیک نیز برای اینکه از آن استفاده کنید بهتر است با مزایا و معایب آن آشنایی بیشتری داشته باشید.
- قابلیت حمل و نقل آسان
- قابلیت نصب آسان
- صرفه جویی اقتصادی
- تعمیر و نگهداری کم هزینه
- طول عمر بالا
- عدم نیاز به فضای زیاد
- مناسب برای مناطق روستایی
- قابلیت ساخت در اندازه‌های مختلف
- قابلیت تصفیه فاضلاب بهداشتی
- کمک به محیط زیست
- مناسب برای تصفیه انواع فاضلاب‌ها از جمله تصفیه فاضلاب صنعتی
در کنار تمام ویژگی‌های مثبتی که برای این سیستم گفته می‌شود، معایبی نیز دارد که عبارت‌اند از:
- ایجاد بوی بد
- احتمال سرریز شدن سیستم
- احتمال نفوذ مواد آلی و پاتوژن‌ها به داخل آب‌های زیرزمینی
- احتمال نشت فاضلاب از طریق بدنه یا درزها
سوالات متداول
بله، این سیستم میتواند با توجه به حجم درخواستی یک منطقه تولید شود.
بله، از سپتیک میتوان علاوه بر مناطق مسکونی در مناطق تجاری، اداری، صنعتی و… نیز استفاده کرد.
سپتیک فایبرگلاس مقاومترین سپتیک شناخته شده در بازار است.
