وجود تصفیه خانه فاضلاب باعث می‌شود تمام این آلودگی‌ها و عوامل میکروبی از آب جدا شوند. این کار تأثیر بسزایی در سلامت عمومی، زیست محیطی و… دارد.فعالیت‌های مختلف انسان که با مصرف آب در ارتباط است بسیار زیاد است. چیزی که در نتیجه این فعالیت‌ها به وجود می‌آید فاضلاب است که حاوی آلاینده‌های مضری است که در صورت عدم تصفیه و عدم مدیریت صحیح برای سلامتی انسان و محیط زیست بسیار خطرناک است. در گذشته که جمعیت کم‌تر هم بود، رهاسازی فاضلاب در بسترهایی مانند رودخانه‌ها، تصفیه طبیعی را به همراه داشت. اما امروزه به دلیل افزایش جمعیت و گسترش فعالیت‌های انسانی مخصوصاً فعالیت‌های صنعتی این کار مقدور نیست و ظرفیت‌های طبیعی برای مدیریت این فاضلاب‌ها کافی نیستند. در چنین شرایطی نیاز به تصفیه خانه‌های فاضلاب یکی از مهم‌ترین چیزهاست.
وجود تصفیه خانه فاضلاب باعث می‌شود تمام این آلودگی‌ها و عوامل میکروبی از آب جدا شوند. این کار تأثیر بسزایی در سلامت عمومی، زیست محیطی و… دارد.
اگر نیاز به مشاوره رایگان دارید فرم زیر را پر کنید.
هدف از تصفیه فاضلاب
تصفیه فاضلاب به عنوان یک موضوع مهم که در زندگی امروز ما نمی‌توان آن را نادیده گرفت، اهداف مختلفی را دنبال می‌کند.
هدف 1 تصفیه فاضلاب؛ حذف آلاینده‌ها
دلیل بسیاری از بیماری‌ها آلاینده‌ها است. اولین و مهم‌ترین هدف از ساختن تصفیه خانه‌های فاضلاب یا در واقع تصفیه کردن فاضلاب، حذف یا کاهش آلاینده‌های داخل آب مانند مواد آلی، جامدات معلق، پاتوژن‌ها، مواد مغذی (مانند نیتروژن و فسفر)، فلزات سنگین و مواد شیمیایی مختلف است.
هدف 2 تصفیه فاضلاب؛ حفاظت از محیط زیست
ما در محیط زیست زندگی می‌کنیم؛ بنابراین حفظ سلامت آن یکی از وظایف مهم ما تلقی می‌شود. با احداث تصفیه خانه برای انواع فاضلاب‌ها، آلودگی‌های زیست محیطی و غلظت مواد مضر به حداقل می‌رسد.
هدف 3 تصفیه فاضلاب؛ رعایت مقررات
با توجه به لزوم توجه به تصفیه فاضلاب برای این کار در همه جای دنیا قوانین و مقرراتی وضع شده است. رهاسازی یا مصرف مجدد فاضلاب باید بر اساس این قوانین باشد.
هدف 4 تصفیه فاضلاب؛ بازیافت آب
آب یکی از منابعی است که باید در مصرف آن صرفه جویی کرد. زمانی که آب در تصفیه خانه‌ها، تصفیه و تمیز می‌شود مجدد می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. ما می‌توانیم این آب را برای اموری مانند کشاورزی، صنعتی و… به کار ببریم.
هدف 5 تصفیه فاضلاب؛ کنترل بو
بوی نامطبوع علاوه بر اینکه یک عامل بیماری زا است، روند زندگی در یک منطقه را نیز می‌تواند مختل کند. بنابراین با تصفیه کردن آب میتوان این بوی بد ناشی از فاضلاب را به طرز بسیار محسوسی کنترل کرد.
هدف 6 تصفیه فاضلاب؛ کاهش مناظر کثیف
یک محیط زندگی سالم و زیبا از دغدغه‌های هر جامعه‌ای است. با مدیریت و تصفیه فاضلاب و رها نکردن آن در دامن طبیعت میتوان محیط زندگی تمیز و بدون تصاویر آلاینده‌ها مانند زباله، جلبک و تجمع انواع حشرات و حیوانات موذی داشت.
مراحل ساخت تصفیه خانه
از آن جایی که تصفیه خانه یک زیر ساخت حساس و پیچیده است برای ساختن آن مراحل مختلفی وجود دارد.
هر چند باید به این موضوع اشاره کنیم که مراحل ساخت تصفیه خانه فاضلاب با توجه به کاربری آن مانند تصفیه فاضلاب صنعتی و… می‌تواند کمی متفاوت باشد. اما به صورت کلی ساختن تصفیه خانه شامل مراحل و فرایندهای زیر است؛
- برنامه ریزی و طراحی
هر چیزی قبل از اجرا نیاز به طراحی دارد و احداث تصفیه خانه هم از این قاعده مستثنی نیست. برای ساختن تصفیه خانه دو مرحله طراحی نیاز است.
طراحی اولیه؛ شامل برنامه ریزی برای تعیین اندازه، ظرفیت و مکان احداث
طراحی تفصیلی؛ تهیه نقشه‌های تفصیلی و مشخصات مهندسی جامع شامل طرح‌های معماری، سازه، مکانیک و برق
- آماده سازی محل احداث
برای اینکه محل احداث پروژه آماده شود ابتدا زمین مورد نظر باید از پوشش گیاهی احتمالی پاک‌سازی شود. سپس زیر ساخت‌های مناسب نصب شود.
- ساخت و ساز فونداسیون
در مرحله بعد مثل هر سازه دیگری باید ساخت و ساز فونداسیون انجام شود. این ساخت و سازها شامل حفر پی، ریختن بتن و… است.
- ساخت سازه
بعد از راه‌اندازی فونداسیون باید ساخت و ساز ساختمان شروع شود که شامل ساخت بخش‌های اداری، اتاق‌های کنترل، تأسیسات نگهداری و… است.
- نصب مخازن
یکی از مهم‌ترین اجزای تصفیه خانه مخزن است که در این مرحله باید نصب شود.
- نصب تجهیزات
پس از نصب مخزن باید تجهیزات لازم مانند پمپ‌ها، لوله‌ها، شیرها، تجهیزات مکانیکی و الکتریکی، PLC و ابزارهای دقیق و… برای شروع به کار نصب و راه‌اندازی شوند.
- تست و راه اندازی
بعد از انجام تمام مراحل بالا نوبت به تست و راه‌اندازی مجموعه است تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود.
- راه اندازی و بهره برداری
بعد از اینکه مراحل تست و راه‌اندازی نیز با موفقیت طی شد میتوان عملیات تصفیه را آغاز کرد و به کارکنان آموزش‌های لازم را داد.
- تاییدیه‌های نظارتی
هر مجموعه‌ای نیاز به اخذ مجوزها و تأییدیه‌های لازم دارد. در این مرحله این تأییدیه‌ها باید از سازمان‌های نظارتی گرفته شود.
- انطباق با محیط زیست
یکی از اصول اساسی احداث تصفیه خانه برای فاضلاب این است که با مقررات زیست محیطی انطباق داشته باشد.
- تعمیر و نگهداری مداوم
ابزارها و بخش‌های مختلف تصفیه خانه باید به خوبی نگهداری و در صورت بروز مشکل تعمیر شوند.
مراحل تصفیه فاضلاب
برای اینکه در تصفیه خانه آب تصفیه شود باید مجموعه‌ای از مراحل و فرایندها طی شود تا در نهایت یک آب تمیز بدون آلاینده‌ها و سایر ترکیبات مضر تحویل داده شود. این مراحل عبارت‌اند از:
- آشغالگیری
اولین مرحله در تصفیه آب آشغالگیری است. در طی این مرحله جامدات بزرگ مانند چوب، برگ، پلاستیک و سایر اجسام از آب جدا می‌شوند. اهمیت این مرحله در این است که از آسیب تجهیزات پیشگیری می‌کند.
- تصفیه اولیه
پس از آشغالگیری کار تصفیه عملاً شروع می‌شود. در تصفیه اولیه، فاضلاب به یک مخزن ته نشینی وارد می‌شود که در آن مواد جامد سنگین و مواد آلی به عنوان لجن در کف مخزن ته‌نشین می‌شوند. در این حالت مواد سبک‌تر نیز مانند روغن و چربی، به سطح آمده و قابل جمع آوری می‌شوند.
- تصفیه ثانویه
در تصفیه ثانویه که یک مرحله بیولوژیکی است میکروارگانیسم‌ها، آلاینده‌های آلی موجود در فاضلاب را تجزیه می‌کنند. برای این کار دو روش هوازی و بی‌هوازی وجود دارد.
- تصفیه ثالثیه
مرحله تصفیه ثالثیه نوع پیشرفته‌تری از تصفیه است. خود این مرحله شامل بخش‌های زیر است؛
1- فیلتراسیون؛ عبور آب از فیلتراسیون‌های مختلفی مانند اسمز معکوس، اولترافیلتراسیون و فیلتر شنی.
2- ضدعفونی کردن؛ به کار بردن مواد شیمیایی مانند کلر یا اشعه ماوراء بنفش برای از بین بردن پاتوژن‌ها و میکروارگانیسم‌های باقی مانده.
3- حذف مواد مغذی؛ کاهش مواد مغذی اضافی (نیتروژن و فسفر) به وسیله انواع فرایندهای شیمیایی یا بیولوژیکی.
4- اکسیداسیون پیشرفته: به کار بردن واکنش‌های شیمیایی پیشرفته تا آلاینده‌های خاص تجزیه شوند.
- تصفیه لجن
از دیگر مراحل مهم در تصفیه خانه تصفیه لجن است. در این مرحله لجنی که در مراحل تصفیه اولیه و ثانویه تولید شده‌اند، تصفیه می‌شود.
تصفیه لجن نیز مراحل مختلفی دارد که شامل موارد زیر است:
1- تغلیظ؛ با استفاده از تغلیظ حجم لجن کاهش پیدا می‌کند.
2- هضم بی هوازی: در این مرحله لجن برای تولید بیوگاز و تثبیت میکرو ارگانیسم‌های موجود در آن تجزیه بیولوژیکی می‌شود.
3- آبگیری: با آبگیری، بیشتر محتوای آب لجن گرفته می‌شود تا لجن به یک ماده جامد قابل‌کنترل‌تر تبدیل شود.
4- دفع لجن: در پایان نیز لجن خروجی به وسیله راهکارهایی مانند سوزاندن، دفن و… دفع می‌شود.
5- تخلیه یا استفاده مجدد پسابآبی که در نهایت در فاضلاب تصفیه می‌شود پساب نامیده می‌شود. این آب را هم میتوان در بسترهای طبیعی رها کرد و هم برای امور غیرشربی مانند آبیاری، فرایندهای صنعتی یا خنک سازی مجدد استفاده کرد.
انواع روش‌های تصفیه خانه فاضلاب
یکی از سوالاتی که می‌تواند مطرح شود این است که تصفیه خانه فاضلاب چگونه کار می‌کند؟
در تصفیه خانه برای تصفیه و پاک‌سازی آب روش‌ها و عملکردهای مختلفی وجود دارد که طبق شرایط مختلف از آنها استفاده می‌شود. انواع روش‌های مورد استفاده در تصفیه کردن فاضلاب عبارت‌اند از:
- روش‌های هوازی
زمانی که برخی از فرایندهای بیولوژیکی به وسیله اکسیژن محلول انجام شود به آن فرایند هوازی گفته می‌شود. برای مثال روش لجن فعال، لجن فعال با هوادهی گسترده، RBC، SBR،M BR ، از روش‌های هوازی هستند.
- روش‌های بی‌هوازی
فرایندهایی که بدون حضور اکسیژن محلول توسط میکروارگانیسم‌ها رخ می‌دهد، فرایندهای بی‌هوازی نام دارد. روش‌هایی مانند UASB ، FBR، ASBR، از روش‌های بی‌هوازی هستند.
- روش شیمیایی
مواد آلی قوی، ذرات کلوئیدی و آلاینده‌های موجود در فاضلاب‌های صنعتی و بهداشتی که با استفاده از روش‌های بیولوژیکی قابل حذف نیستند را با روش شیمیایی حذف فسفر، اکسیداسیون و… حذف می‌کنند.
هزینه طراحی تصفیه خانه فاضلاب
برای احداث و ساختن یک تصفیه خانه باید عوامل و فاکتورهای مختلفی را در نظر گرفت. از مهم‌ترین عوامل مؤثر برای راه‌اندازی یک تصفیه خانه موارد زیر است:
- کیفیت فاضلاب خام ورودی
برای بهینه سازی عملکرد تصفیه خانه یا اینکه یک تصفیه خانه برای فاضلاب انسانی یا بهداشتی مطابق تجربه و استاندارد کیفیت فاضلاب بهداشتی راه‌اندازی شود باید میزان BOD5 فاضلاب تولیدی در محدوده m g/lit 300 و COD فاضلاب در محدوده m g/lit 600-500 در انطباق با طرح فاضلاب شهر تهران باشد.
- درجه تصفیه یا کیفیت پساب خروجی
تصفیه درجه‌بندی مختلفی دارد. هر درجه‌ای از تصفیه که مدنظر باشد در هزینه‌های راه‌اندازی تصفیه مؤثر است. چرا که علاوه بر اینکه پساب خروجی را میتوان در سفره‌های آب زیرزمینی رها کرد، میتوان در کارهایی مانند آبیاری فضای سبز و… نیز مورد استفاده قرار داد.
- استانداردها و معیارهای محیط زیستی
از دیگر عوامل تأثیرگذار بر هزینه‌های ساخت تصفیه خانه فاضلاب میزان استاندار بودن آن طبق قوانین و مقررات است.
سوالات متداول
از آب تصفیه شده میتوان برای پر کردن فلاش تانکها، شیرهای شستشوی سطوح، آبیاری باغچهها و سایر کارهای غیر شربی استفاده کرد.
به صورت کلی میزان فاضلاب تولیدی در مجتمع مسکونی ۱۳۵ لیتر در روز تخمین زده شده است. اما عملاً گفته شده که از این مقدار بیشتر است.
در ساختمانهای تجاری با ساعت کار ۸ تا ۱۰ ساعت، میزان فاضلاب تولیدی ۵۰ لیتر در روز است.
هزینه پکیج تصفیه فاضلاب متفاوت است. برای اطلاع از آنها میتوانید با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.