تنها ماده ای که به سه حالت جامد، مایع و بخار در طبیعت وجود دارد آب است. آب برای نوشیدن باید از لحاظ تمیزی و بهداشتی مناسب باشد، میزان استفاده آب بهداشتی برای هر فرد بالغ 2 تا 8 لیوان در روز می باشد(نوشیدن آب کافی برای سلامت پوست و بدن لازم بوده و باعث عملکرد صحیح اعضای بدن میشود)، شاید جالب باشد که بدانید بدن آقایان بیشتر از خانم ها در طول روز به آب نیاز دارد.
کاهش آب بدن باعث تعرق زیاد، اسهال و استفراق و… می شود
در نگاه اول آبی قابل آشامیدن است که صاف، زلال ، بی رنگ ، بی بو و دارای شرایط زیر باشد:
الف – آلوده به میکروب ها و ویروس های بیماری زا نباشد.
ب – مواد سمی و مسموم داخل آب نباشد.
ج – مواد معدنی و آلی موجود در آب برای بدن انسان مضر نباشد.
آب در طبیعت از طریق رودخانه و دریاها، آبهای زیرزمینی مانند چشمه ، چاه و قنات تامین میشود که بیشتر این آب ها جهت استفاده مستقیم برای آشامیدن مناسب نمی باشد و باید پیش از استفاده آن را تصفیه نمود. برای تصفیه نمودن آب نیاز است ابتدا عوامل آلوده کننده آب را شناسایی نماییم که در زیر به آن اشاره کرده ایم.
موارد ناخالصی ها و آلودگی های متداول آب
باید این را در نظر گرفت که آب صددرصد بهداشتی و سالم در طبیعت یافت نمیشود. در آب ممکن است ناخالصی و آلودگی های زیر دیده شود البته باید بدانیم که عوامل آلوده کننده آب بسیار می باشد و در اینجا ما قصد ذکر تمامی آن ها را نداریم و به مهمترین و شایع ترین عوامل آلوده کننده آب اشاره خواهیم کرد.
– گازهایی مانند دی اکسید کرن ( Co2 ) ، ازت و…
– مواد معدنی موجود در آب شامل انواع فلزات (روی، آهن، منگنز، مس، روی، کرم و..)
– مواد آلی موجود در آب مانند ترکیبات شیمیمایی دارای کربن
– مواد جامد معلق در آب مانند زباله ها
– مواد زنده در آب مانند باکتری ها و قارچ ها
مواد آلی و معدنی موجود در آب تا حدی برای بدن لازم بوده و آب را خوش بو و گوارا می کند. ولی وجود بیش از حد این مواد در آب بخصوص کلسیم ،منیزیم ، آهن و مس باعث سختی آب شده و در طولانی مدت باعث ایجاد بیماری های مختلف از جمله بیماری سنگ کلیه و نیز بیماری های قلبی عروقی میشود.
همچنین آلودگی های زیادی از طریق فاضلاب بیمارستان، کلینیک ها، مدفوع، ادرار و استحمام وارد آب میشودکه برای بدن انسان مضر می باشد و باید پیش از استفاده آن ها را از آب جدا نمود در ادامه به روش های جدا سازی آلاینده ها از آب یا همان تصفیه آب اشاره می نمایید.
با جوشاندن آب می توان تاحدی میکروب های آب را از بین برد ولی برای حذف نیترات از آب آشامیدنی این روش کاربرد ندارد (برای آشنایی بیشتر با آلایندگی نیترات و نیتریت مقاله مضرات نیترات و نیتریت را مطالعه بفرمایید) و امروزه برای حذف کامل آلاینده های آب از روش های نوین تصفیه آب (اسمز معکوسRO) استفاده می شود.
سالم سازی آب شرب
آبی که برای آشامیدن در نظر گرفته اید را لزوما باید پیش از نوشیدن تصفیه نمود، به خاطر وجود ذرات با ابعاد مختلف باید طی چندین روش و مرحله این کار انجام شود البته برای تصفیه آب از روش های مختلف استفاده می شود که در اینجا به صورت خلاصه به آن اشاره می نماییم.
با استفاده از سند فیلتر یا فیلتر شنی (Sand Filter) مواد جامد معلق در آب را از آب جدا می کند.
با استفاده از کربن فعال یا کربن اکتیو (Active Carbon) رنگ، بو و طعم نامطلوب از آب حذف میشود.
از فیلتر کارتریج برای حذف ذرات کوچکتر از 1میکرون استفاده می شود.
استفاده از روش اسمز معکوس (RO) برای حذف ذرات تا یک هزارم میکرون
استفاده از اشعه ماورای بنفش (UV) و سیستم ازن زنی برای حذف میکروب ها